حجاب در جوامع مذهبی همیشه موضوعی جنجالی برای افراد و گروه های مخالف آن بوده است. استفاده از مقنعه به عنوان پوشش برای زنان در همه ادیان ابراهیمی (یهودی، مسیحی و اسلام) تاکید شده است و هر کدام از این ادیان جایگاه آن را مورد تاکید قرار داده اند. این روزها، حجاب اجباری به یکی از موضوعات پرحاشیه تبدیل شده است و با توجه به حساسیت های ایجاد شده، صدای مخالفان و موافقان این موضوع بیشتر از قبل شنیده می شود.
همین موضوع باعث شده است که برای خیلی از افراد این سوال در مورد حجاب به وجود آید که آیا در اسلام حجاب اجباری وجود دارد؟ یا این اجبار به حجاب فقط برای زنان صدق می کند یا این موضوع مردان را نیز شامل می شود؟ در ادامه به جزئیات بیشتری در خصوص این موضوع بیان می شود.
حجاب در ادبیات ادیان به معنای پوشاندن نقاطی از بدن زنان و مردان است. این موضوع علاوه بر قرآن در احادیث مختلفی از ائمه، تاکید شده است. حجاب زنان در برابر مردان غیر محرم، مورد توافق فقهای همه مذاهب اسلامی است. با این حال، حدود و اندازه آن از نظر فقهای مختلف، متفاوت است.
فلسفه حجاب در کتاب، سنت، فقه و سیره‌ی اسلامی تاکید شده است. از نظر دین اسلام، حجاب به عنوان وسیله ای برای صیانت از زنان است و باعث ارتقای شأن و شخصیت آن ها می شود. در اسلام برای نگاه و حجاب و مسائل غریزی بر اساس چارچوب شرع حد و حدودی تبیین شده است که تخلف از آن حرام و البته نامشروع است. به طور کلی فلسفه حجاب امنیت روانی، سلامت فردی و در نهایت اجتماعی افراد در خانواده و جامعه است و وظیفه فردی و خانوادگی و حاکمیتی افراد نگه داشت آن است که تخلف از آن علاوه بر مشکلات فردی، باعث ایجاد مشکلات جدی تر برای خانواده و جامعه نیز می شود.
همان طور که بیان شد بین فقها و علمای دینی در خصوص حد و حدود حجاب در جامعه برای مردان و به خصوص زنان اختلاف نظرهایی وجود دارد. این موضوع نشان دهنده است که تفاسیر متفاوتی از بعضی روایات و آیات قرآنی در خصوص حجاب زنان وجود دارد. واضح است که در دین اسلام، برای زنان و مردان حجاب کامل وجود دارد. البته این موضوع را نباید این گونه تفسیر کرد که زنان چون نمی توانند به لحاظ ظاهری همچون مردان در جامعه حضور داشته باشند، پس دچار انزوای اجتماعی خواهند شد و این موضوع منجر به عقب ماندن آن ها خواهد بود.
باید بدانیم که هیچ جامعه ای نمی تواند بدون وجود زنان موفقیت خود را به حد کمال داشته باشد، چون زنان هم نقش بسیار پررنگی در رشد و موفقیت خانواده و جامعه دارند.
نقش زنان به عنوان پرورش دهندگان نسل جدید، بر هیچ کس پوشیده نیست. با همه این تفاسیر باید این نکته را بیان کرد که بعضی از فقها و دین پژوهان بر این موضوع معتقدند که اجبار به حجاب در اسلام وجه شرعی ندارد و نه تنها در قرآن وجود ندارد، بلکه این موضوع اخلاقی هم نیست.
در مقابل بعضی از فقها معتقدند: حجاب باعث می شود زنان در جامعه حضور سالمی داشته باشند و این موضوع در امنیت زنان و جامعه حائز اهمیت است. پس بر این موضوع تاکید بیشتری دارند. از نظر این گروه از فقها، بر طبق احکام موجود در اسلام، زنان باید در بیرون از محیط خانه و خانواده، حجاب را رعایت کنند و این نکته اصلی در الگوسازی اسلامی است.
به طور معمول، ذهن انسان نسبت به کلمه اجبار واکنش منفی دارد. اجبار عملی است که مقابل آزادی قرار دارد و از این رو انسان، آن عمل را با اکراه انجام می دهد. اما اگر این طور بیان کنیم که رعایت قوانین مربوط به یک موضوع خاص الزامی است، نا خودآگاه افراد راحت تر در مورد این موضوع پذیرش خواهند داشت. در نتیجه این حساسیت به میزان قابل توجهی بسیار کمتر می شود.
اقناع ذهن برای قبول الزام انجام یک موضوع زمانی پررنگ تر می شود که بدانیم الزام برای احکامی اجتماعی است. الزام برای احکام اجتماعی زمانی است که بین آزادی فرد با آزادی جامعه تعارض وجود داشته باشد. بنابراین اگر قانونی را هم قبول نداشته باشید ولی اکثریت افراد در جامعه، آن موضوع را قبول داشته باشند، باید بر حقوق اکثریت احترام گذاشت و آن را عمل کرد.
این موضوع در همه جوامع و برای اکثر مسائل صادق است و مصداق آن را در کشورهای آزاد دیگر هم می توانید ببینید. همان طور که می دانید اکثریت مردم ایران مسلمان هستند و به اسلام اعتقاد دارند. حجاب هم مانند بسیاری از مسائل دیگر در اسلام همچون نماز، خمس و زکات و… مورد پذیرش مسلمانان است.
باید بپذیریم هر دینی احکام خاص خود را دارد. پذیرش یک دین یعنی پذیرش همه احکام آن دین. پس قبول اینکه زنان در جامعه ای اسلامی باید با حجاب اسلامی در منظر عمومی حاضر شوند، بسیار بدیهی و روشن است. از دیدگاه دیگر هم به این موضوع می توان نگاه کرد.
یک دولت اسلامی دارای قوانینی است که مطابق با آن بتواند احکام اسلامی را هرچه بهتر اجرا کند. در ایران به عنوان یکی از کشورهای اسلامی که در آن حجاب برای زنان و مردان برای حضور در جامعه الزام است، قوانینی وجود دارد. البته باید در نظر داشت که بر طبق گفته حقوقدادن، در متن قانون اساسی جمهوری اسلامی اشاره مستقیمی به موضوع حجاب و البته الزام رعایت آن در معابر و انظار عمومی وجود ندارد. با این حال در قانون اساسی موضوع قانون گذاری و تعیین اختیار در این خصوص وجود دارد.
بر اساس قانون اساسی کشور دو اصل وجود دارد که اختیاراتی را به مجلس شورای اسلامی می دهد:
پس بر طبق قانون اساسی، اختیاراتی بر عهده مجلس شورای اسلامی وجود دارد که بر اساس آن می تواند قوانینی را وضع کند.
بر اساس مطلب بیان شده مجلس شورای اسلامی با توجه به اختیاراتی که دارد می تواند قوانینی را در خصوص مسائل جاری وضع کند.
مجلس شورای اسلامی نیز در این سال ها، قوانینی در خصوص موضوع حجاب وضع کرده است که به شرح زیر است:
بر اساس قوانین وضع شده، مجازات افراد متخلف این گونه است:
حجاب خورشید در این مطلب در مورد نوع اجبار به حجاب در نوع پوشش زنان و مردان جامعه اسلامی اشاره کرده است که در شکل آن می تواند بر اساس قوانین و فرهنگ هر کشور اسلامی متفاوت باشد. البته موضوع حجاب در کشورهای دیگر غیر اسلامی نیز وجود دارد و البته جزئیاتی مانند کشورهای اسلامی را شامل نمی شود.
حجاب اجباری یکی از مهم ترین موضوعات بحث برانگیز در خصوص حجاب است که باعث شده این روز ها مخالفان به حجاب اجباری و موافقان این موضوع به بیان اظهار نظرهای خود بپردازند. نکته مهم این است که در اسلام از حجاب به عنوان یک عامل برای مصونیت زنان در جامعه یاد می شود و دولت های اسلامی برای اجرای هر چه بهتر این حکم دینی، نیازمند ابزارهای مختلفی قانونی هستند.
یک دولت اسلامی دارای قوانینی است که مطابق با آن بتواند احکام اسلامی را هرچه بهتر اجرا کند. در ایران به عنوان یکی از کشورهای اسلامی که در آن حجاب برای زنان و مردان برای حضور در جامعه الزام است، قوانینی وجود دارد. اطلاعات بیشتر در مقاله بیان شده است.
فلسفه حجاب در کتاب، سنت، فقه و سیره‌ی اسلامی تاکید شده است. از نظر دین اسلام، حجاب به عنوان وسیله ای برای صیانت از زنان است و باعث ارتقای شأن و شخصیت آن ها می شود. در اسلام برای نگاه و حجاب و مسائل غریزی بر اساس چارچوب شرع حد و حدودی تبیین شده است که تخلف از آن حرام و البته نامشروع است.
